Ten artykuł dotyczy rodzaju wojownika. Zobacz inne znaczenia tego słowa
Wiedźmin (Wiedźmak, Vedymin, Vatt'ghern, Wiedmolol bul) to mutant-wojownik, szkolony od małego dziecka do zabijania potworów. Podczas szkolenia dzieci poddawane są morderczym mutacjom wiedźmińskim (tzw. próbom i zmianom), wśród których najbardziej znana to Próba Traw. Większość dzieci nie przeżywa mutacji. Wiedźmini są najemnikami - zabijają potwory po uzyskaniu zlecenia, za określoną kwotę pieniędzy. Wiedźmin dzięki mutacjom jest maszyną do zabijania. Jest bardzo silny, szybki i zabójczy dla swoich wrogów. Znają i potrafią używać zaklęć w postaci znaków.
Niewielka liczebność wiedźminów wynika z wysokiej śmiertelności w czasie Prób i Zmian, morderczego szkolenia oraz z niebezpiecznego życia (żaden nie umarł śmiercią naturalną). Ponadto nikt nie jest w stanie stworzyć nowych wiedźminów z uwagi na fakt, iż żaden czarodziej nie ma dostępu do aparatury, składników i receptur obecnych jedynie w Kaer Mohren (sami wiedźmini nie potrafią ich obsługiwać). Wiedźmini ze starszyzny, znający tajemnicę tworzenia nowych wiedźminów, zostali zabici podczas ataku na Kaer Morhen. Na temat szkół kota i gryfa można wyciągnąć podobne wnioski - zostały zniszczone.
Szkoły wiedźmińskie
Medalion przedstawiający wyszczerzony łeb wilka - symbol szkoły Wilka.
Geralt wspomina w rozmowie z Iolą, że jego medalion jest symbolem Szkoły Wilka. Bonhart posiadał trzy wiedźmińskie medaliony, przedstawiające głowy
wilka, kota i gryfa. Dodatkowo w grze Wiedźmin 2 pojawia się Szkoła Żmii, która znajduje sie w południowych rejonach znanego świata (istnieje ona jednak tylko w grach). Można wnioskować, że istniały przynajmniej trzy szkoły wiedźmińskie. Szkoły były rozproszone po całym kontynencie, jako że w drugim tomie jest mowa, że Coën pochodzi z północy (z Poviss) i zimuje w Kaer Morhen po raz pierwszy. W Sezonie burz pojawia się wiedźmin ze Szkoły Kota - Brehen.
Wyposażenie
Przykładowe wyposażenie wiedźmina - stalowy miecz z pochwą, sztylet, torba z zawartością, mieszek i butelka gorzałki.
Wiedźmińska torba z zawartością.
Standardowy ekwipunek typowego wiedźmina zawiera dwa wiedźmińskie miecze: solidny mahakamski miecz ze stali meteorytowej, który wystarcza na większość potworów oraz miecz srebrny - używany tylko do walk z niektórymi bestiami, jak wampiry, upiory, lykantropy czy trupojady. Z racji swojej ceny, miecz srebrny był zazwyczaj przewożony w jukach konia. Każdy wiedźmin nosił też solidny sztylet, niektórzy korzystali też z lekkich poręcznych kusz[1], pułapek[2] czy zerrikańskich petard[2][3].
Wiedźmini nosili lekkie, niekrępujące ruchów nabijane ćwiekami kurtki skórzane, zazwyczaj w kolorach brązu i czerni. Kurtka wiedźmińska była zarazem niejako personalizacją posiadacza - używane często nawet przez dziesięciolecia ubrania były wielokrotnie naprawiane i modyfikowane w celu poprawy funkcjonalności czy wygody. Niektórzy wiedźmini dodawali do swoich kurtek elementy cięższego opancerzenia, takie jak rękawy z kolczugi, stalowe naramienniki czy nakolanniki.
Do kurtki przymocowana była torba, w której przechowywano zestaw eliksirów, składniki alchemiczne potrzebne do ich przygotowania, pensetę, bieliznę na zmianę, mieszek z pieniędzmi, łyżkę i butelkę czegoś mocniejszego.
Do wiedźmińskiego wyposażenia zaliczano także ich medaliony - srebrne naszyjniki przedstawiające zwierzę będące symbolem szkoły, pozwalające wiedźminom korzystać ze Znaków, reagujące na magię i ostrzegające przed niebezpieczeństwem.
Znani wiedźmini
Z książek
Z gier komputerowych
- Berengar
- Leo
- Kruk (to przydomek, prawidziwe imię jest nieznane, na jego grobie widniał napis "Wiedźmin Kruk")
- Letho z Gulety
- Egan
- Serrit
- Niedoszły królobójca (prawdopodobnie trzeci towarzysz Letho, którego Geralt zabija w outrze "jedynki")
Z filmu i serialu
- Stary Wiedźmin
- Gwidon (Falwick)
- Clovis
- Gascaden
- Osbert
- Sorel
- Klef
- Thornwald
- Chireadan
- Dermot Marranga
- Adela
Z komiksów
Z gry RPG Wiedźmin: Gra Wyobraźni
thumb|275px|right
Dane z książek Sapkowskiego
Vedymini, alias Wiedźmini wśród Nordlingów tajemnicza i elitarna kasta kapłanów-wojowników, prawdopodobnie odłam druidów. Wyposażeni w wyobrażeniu ludowym w moc magiczną oraz nadludzkie zdolności, stawiać mieli do walki przeciwko złym duchom, potworom i wszelkim ciemnym siłom. W rzeczywistości, mistrzami będąc we władaniu bronią, byli używani przez władyków Północy w walkach plemiennych, między owymi toczonych. W boju wpadali w trans, wywoływany, jak się mniema, autohipnozą lub środkami odurzającymi, walczyli ze ślepą energią, będąc całkowicie niewrażliwymi na ból i poważne nawet obrażenia, co umacniało przesądy o ich nadprzyrodzonej mocy. Teoria, wedle której mieli być produktami mutacji lub inżynierii genetycznej, nie znalazła potwierdzenia. Są bohaterami licznych podań Nordlingów (por. F. Dellanoy, "Mity i legendy ludów Północy"). Effenberg i Talbot,
Encyclopaedia Maxima Mundi, tom XV
Przed sobą na stole miał niedużą, okutą skrzyneczkę. Otworzył ją. Wewnątrz, ciasno, w wyłożonych sucha trawa przegródkach, stały flakoniki z ciemnego szkła. Wiedźmin wyjął trzy.
Z podłogi podjął podłużny pakunek, grubo owinięty owczymi skórami i okręcony rzemieniem. Rozwinął go, wydobył miecz z ozdobna rękojeścią, w czarnej, lśniącej pochwie pokrytej rzędami runicznych znaków i symboli. Obnażył ostrze, które rozbłysło czystym, lustrzanym blaskiem. Klinga była z czystego srebra.
Geralt wyszeptał formulę, wypił po kolei zawartość dwóch flakoników, po każdym łyku kładąc lewą dłoń na głowni miecza. Potem, owijając się szczelnie w swój czarny płaszcz, usiadł. Na podłodze. W komnacie nie było żadnego krzesła. Jak zresztą w całym dworzyszczu.
Siedział nieruchomo, z zamkniętymi oczami. Jego oddech, początkowo równy, stał się nagle przyspieszony, chrapliwy, niespokojny. A potem ustał zupełnie. Mieszanka, za pomocą której wiedźmin poddał pełnej kontroli pracę wszystkich organów ciała, składała się głównie z ciemiężycy, bieluniu, głogu i wilczomlecza. Inne jej składniki nie posiadały nazw w żadnym ludzkim języku. Dla człowieka, który nie był, tak jak Geralt, przyzwyczajony do niej od dziecka, byłaby to śmiertelna trucizna.
Wiedźmin gwałtownie odwrócił głowę. Jego słuch, wyostrzony obecnie ponad wszelką miarę, z łatwością wyłowił z ciszy szelest kroków na zarośniętym pokrzywami dziedzińcu. To nie mogła być strzyga. Było za jasno. Geralt zarzucił miecz na plecy, ukrył swój tobołek w palenisku zrujnowanego kominka i cicho jak nietoperz zbiegł po schodach.
Na dziedzińcu było jeszcze na tyle jasno, by nadchodzący człowiek mógł zobaczyć twarz wiedźmina. Człowiek - był to Ostrit - cofnął się gwałtownie, mimowolny grymas przerażenia i wstrętu wykrzywił mu usta. Wiedźmin uśmiechnął się krzywo - wiedział, jak wygląda. Po wypiciu mieszanki pokrzyku, tojadu i świetlika twarz nabiera koloru kredy, a źrenice zajmują całe tęczówki. Ale mikstura pozwala widzieć w najgłębszych ciemnościach, a o to Geraltowi chodziło.
Ostrit opanował sie szybko.
- Wyglądasz, jakbyś już był trupem, czarowniku - powiedział. - Pewnie ze strachu. [...]
Rycina przedstawiała rozczochrane straszydło na koniu, z ogromnymi ślepiami i jeszcze większymi zębami. W prawej ręce straszydło dzierżyło pokaźny miecz, w lewej wór pieniędzy. " Wiedźmak (...), przez niektórych wiedźminem zwany. Wzywać go niebezpiecznie bardzo, wżdy trzeba, bo gdy przeciw potworu a plugastwu niczym nie uradzi, wiedźmak uradzi. Baczyć aby trzeba (...), coby wiedźmaka nie dotykać, bo od tego oparszywieć można. A dziewki przed nim kryć, bo wiedźmak chutliwy jest ponad miarę wszelką... chociaż wiedźmak wielce chciwy a na złoto łasy (...) nie dać onemu więcej jak: za utopca srebrny grosz albo półtorak. Za kotołaka: srebrne grosze dwa. Za wąpierza: srebrne grosze cztery...
Zaprawdę, nie masz nic wstrętniejszego nad monstra owe, naturze przeciwne, wiedźminami zwane, bo są to płody plugawego czarostwa i diabelstwa. Są to łotry bez cnoty, sumienia i skrupułu, istne stwory piekielne, do zabijania jeno zdatne. Nie masz dla takich jak oni między ludźmi poczciwymi miejsca. A owo Kaer Morhen, gdzie ci bezecni się gnieżdżą, gdzie ohydnych swych praktyk dokonują, starte być musi z powierzchni ziemi, a ślad po nim solą i saletrą posypany.
Anonim, Monstrum albo wiedźmina opisanie
Włóczą się po kraju, natrętni i bezczelni, sami mianujący się złego tropicielami, wilkołaków pogromcami i upiorów tępicielami, łatwowiernym wydzierając zapłatę, po którym to niecnym zarobku ruszają dalej, by w najbliższym miejscu podobnego szalbierstwa domierzyli. Najłatwiejszy przystęp znajdują oni do chaty uczciwego, prostego i nieświadomego włościanina, który wszelkie nieszczęścia i złe przypadki łacno przypisuje czarom, nienaturalnym stworom i potworom, działaniu płanetnika albo złego ducha. Miast do bogów się modlić, miast do świątyni bogatą zanieść ofiarę, prostak taki podłemu wiedźminowi gotów oddać grosz ostatni, wierząc, iż wiedźmin, ów odmieniec bezbożny, zdoła dolę jego odwrócić i nieszczęściom zapobiec.
Anonim, Monstrum, albo wiedźmina opisanie
Nie mam nic przeciwko wiedźminom. Niech sobie polują na wampiry. Byleby tylko płacili podatki.
Radowid III Śmiały, król Redanii
Pragniesz sprawiedliwości, wynajmij wiedźmina.
Grafitti na murze Katedry Prawa Uniwersytetu w Oxenfurcie
Wiadomym jest, że wiedźmin, gdy mękę, cierpienie i śmierć zadaje, to takiej similissime lubości i rozkoszy doznaje, jaką człek pobożny i normalny tylko wtenczas ma, gdy z małżonką swą ślubną obcuje, ibidem cum eiaculatio. Z tego jasno wypływa, że i w tej materii wiedźmin naturze przeciwnym jest stworem, niemoralnym i plugawym zwyrodnialcem, z dna piekła najczarniejszego i najsmrodliwszego się rodzącym, albowiem z cierpienia i męki sam chyba tylko diabeł rozkosz czerpać może.
Anonim, Monstrum, albo wiedźmina opisanie
Dane z pozostałych źródeł
Wiedźmin w innych językach:
- Witcher (angielski)
- Magjistar (albański)
- ساحر / Sahr (arabski)
- Bruixo (aragoński)
- Sehrbaz (azerski)
- Sorgin (baskijski)
- মায়াবী / māẏābī (bengalski)
- Вядзьмар / Wiadźmar (białoruski)
- Vještac (bośniacki)
- Вещер / Wieszczier (bułgarski)
- Barangan (cebuański)
- 巫師 / Wūshī (chiński)
- Zaklínač (czeski, słoweński i słowacki)
- Hekser (duński, holenderski)
- Sorcxisto (esperanto)
- Nõid (estoński)
- Manggagaway (filipiński)
- Noituri (fiński)
- Sorceleur (francuski)
- Bruxo (galicyjski)
- Μάγος / Mágos (grecki)
- जादूगर / Jādūgara (hindi)
- Brujo (hiszpański)
- Asarlaí (irlandzki)
- Galdramaður (islandzki)
- 魔術師 / Majutsu-shi (japoński)
- Bruixot (kataloński)
- Raganius (litewski)
- Scitor (łacina)
- Burvis (łotewski)
- Bолшебник / Volšebnik (macedoński)
- Хөтөч / Khötöch (mongolski)
- विजार्ड / Vijārḍa (nepalski)
- Hexer (niemiecki)
- Veiviser (norweski)
- կախարդ / Khakhard (ormiański)
- Bruxo (portugalski)
- Ведьмак / Wied'mak (rosyjski oraz kazachski)
- Vrăjitor (rumuński)
- Вештац / Wiesztac (serbski)
- Mchawi (suahili)
- Häxkarl (szwedzki)
- หมอผี / Ħmxpʰhī (tajski)
- Sihirbaz (turecki)
- Вiдьмак / Wid'mak (ukraiński)
- Swynwr (walijski)
- Varázsló (węgierski)
- Strigo (włoski)
W językach ze świata Wiedźmina
- Vedymin (Dialekt Nilfgaardzki)
- Vatt'ghern (Starsza Mowa)
Zobacz też:
- Wiedźmiński miecz
- Kodeks wiedźmiński
- Kaer Morhen
- Próby wiedźmińskie
- Wiedźmiński medalion
- Prawo niespodzianki
- Znaki
Ciekawostki
- W powieści "Krew elfów" oraz grze Wiedźmin 2 dowiadujemy się iż mimo, że wiedźmini się starzeją, są długowieczni (oznacza to tyle, że zginąć mogą tylko śmiercią nienaturalną, a że są przy okazji odporni na zakaźne choroby - to znaczy, że zginąć mogą tylko od "miecza" bądź co bardziej prawdopodobne: w paszczy potwora).
- Wiedźmini są bezpłodni.
- Wiedźmini mają cztery razy wolniejsze tętno od normalnego człowieka (wspomniane w zbiorze opowiadań Miecz przeznaczenia).
Bestiariusz
W grze komputerowej "Wiedźmin" oprócz informacji o wiedźminie w glosariuszu (pojawiają się po przeczytaniu "Monstrum albo wiedźmina opisanie" anonimowego autora oraz po rozmowie z chłopskim milicjantem na temat immunitetu w akcie I) Geralt ma szansę zobaczyć wiadomości o swoich konfratrach w bestiariuszu po przeczytaniu ciężko dostępnej książki "Physiologus" od kupca w akcie III w Wyzimie Handlowej (informacje te są fragmentem bestiariusza z rozdziału Kraniec świata, który wszedł w posiadanie Geralta) Informacje o nim zapisane w haśle "wiedźmak" brzmią tak:
- Występowanie: wiedźmak grasuje na szlakach, gdzie pełno potworów, a zimuje w ponurych twierdzach, knując i ćwicząc walkę.
- Odporności: wiedźmaków nie imają się żadne choroby; bywają odporni na jady i uroki, albowiem sami są zaczarowani.
- Podatności: uciekają na dźwięk świątynnego dzwonu, są chutliwi, łasi na dziewki i jeszcze bardziej na srebro.
- Taktyka: wiedźmak jest mistrzem miecza i podstępnych czarów.
- Alchemia: biegli w alchemii, warzą eliksiry, po których mają świecące ślepia.
- Opis: Wiedźmak przez niektórych zwany bywa wiedźminem. A wzywać onego wielce jest niebezpiecznie. Wżdy trzeba, bo kiedy przeciw potworu a plugastwu niczym nie uradzi, wiedźmak uradzi. Baczyć jeno warto, coby wiedźmaka nie dotykać, bo od tego oparszywieć można. A dziewki przed nim kryć, bo wiedźmak chutliwy jest ponad wszelką miarę. Chociaż wiedźmak wielce chciwy a na złoto łasy, nie dać jemu więcej jako: za utopca - srebrny grosz albo półtorak, za kotołaka - srebrne grosze dwa, za wąpierza - srebrne grosze cztery.